მტკვარი 67 Q
| მტკვარი | |
|---|---|
 მტკვარი ქართის | |
| დოხასიათაფა | |
| სიგჷრძა | 1515 კმ |
| ღანჩოშ ფართობი | 188 000 კმ² |
| წყარიშ ხარჯი | 443 მ³/წმ |
| წყარიშ ნადუ | |
| ოდუდე | მორჩილი კავკაციონი |
| • ორენი | თურქეთი |
| • სიმაღალა | 2742 მ |
| • კოორდინატეფი |
/ |
| აკაკათაფუ | კასპიაშ ზუღა |
| • ორენი | აზერბაიჯანი |
| • სიმაღალა | - 26.5 მ |
| • კოორდინატეფი |
/ / |
| ინაკათუ | კასპიაშ ზუღა (აზერბაიჯანი) |
| იდვალუაფუ | |
 მტკვარიშ ღანჩო | |
| ქიანეფი |  თურქეთი საქორთუო აზერბაიჯანი
|
| ნოღეფი | ქართი, რუსთავი, გორი, ბორჯომი და ა.შ. |
მტკვარი (აზერ. Kür; თურქ. Kura) — მოლენკავკაციაშ უდიდაში წყარმალუ, ოდუდე უღჷ თურქეთის 2742 მ-ს, ყიზილ-გიადუკიშ გვალაშ ელახ კართეს. აკათუ კასპიაშ ზუღას აზერბაიჯანიშ ტერიტორიას. სიგჷნძა რე 1364 კმ (185 კმ თურქეთის, 390 კმ საქორთუოს, 789 კმ აზერბაიჯანს), ღანჩოშ ფართობი 188 ვითოში კმ.კვ. ტკვარიშ ღანჩოშა მიშურს: სომხეთიშ ტერიტორია გვალო, აზერბაიჯანიშ დო საქორთუოშ ტერიტორიაშ დიდი ნორთი, თურქეთიშ დო ირანიშ ტერიტორიეფიშ ჭიჭე ნორთი. ტკვარიშ ანტიკური ჯოხო რე Cyrus, თურქეფი დო აზერბაიჯანელეფი Kür-ს უძახჷნა.
მტკვარი ოდუდეს დიო ვულკანურ ქანეფშა ინოჭკირილი ცორქო ლეხერს მეურს, უკული გოფაჩილი ლეხერს. საქორთუოშა ვარძიაშ გოხოლუას მუშურს დო ჯავახეთიშ დო ერუშეთიშ ვულკანურ გვალონეფს შქას ტომბა კანიონს მეურს (თმოგვიშ ჯიხაწკჷმა კანიონი 400-500 მ სიტომბაშ რე).
მტკვარიშ მარძგვანი ნადუეფი რე: ფარავანი (სიგჷრძა 74 კმ), ბორჯომულა (სიგრძე 29 კმ), გუჯარეთისწყალი (სიგჷრძა 43 კმ), ძამა (სიგჷრძა 42 კმ), ტანა (სიგჷრძა 39 კმ), თეძამი (სიგჷრძა 51 კმ), ალგეთი (სიგჷრძა 108 კმ), ქცია-ხრამი (სიგჷრძა 201 კმ), აღსთაფა (სიგჷრძა 121 კმ), თოუზჩაი, შამქორჩაი, განჯაჩაი (სიგჷრძა 99 კმ), ტერტერი (სიგჷრძა 184 კმ), ხაჩინჩაი, არაქსი (სიგჷრძა 1072 კმ); კვარჩხანი: ფოცხოვისწყალი ნადუ ქვაბლიანით (სიგჷრძა 64 კმ), ლიახვი (სიგჷრძა 115 კმ), ქსანი (სიგჷრძა 84 კმ), არაგვი (სიგჷრძა 112 კმ), იორი (სიგჷრძა 320 კმ) და ალაზანი (სიგჷრძა 390 კმ);
მტკვარიშ გიმნაულა წყარი სეზონეფიშ მეჯინათ ათეჯგურა რე: აფუნს გიმურს წარმოწანური გიმნაველიშ 48,5%, ზარხულს — 26,9%, დამორჩილს —13,7%, ზოთონც — 10,9%. მტკვარიშ დო მუშ მიშმაკათე წყარეფით საქორთუოს იწყარუ 315 ვითოშ ჰა-შე უმოსი ფართობი, აზერბაიჯანიშ ტერიტორიას — 1 მლნ. ჰა. მტკვარს უღჷ ჰიდროენერგეტიკული რესურსი. მტკვარს ეგაფილი რე ჩითახევჰესი, ზაჰესი, ორთაჭალჰესი, მინგენჩაურჰესი. მტკვარი დიდარი რე ჩხომეფით. მტკვარიშ პიჯის ეგაფილი რე ნოღეფი: ბორჯომი, გორი, მცხეთა, ქართი, რუსთავი, მინგეჩაური, ევლახი, საბირაბადი, ალი-ბაირამლი, სალიანი დო შხვეფი.
გჷმორინაფილი ლიტერატურა[რედაქტირაფა | წყუშ რედაქტირაფა]
- აფხაზავა ი., ქორთული სხუნუეფიშ ენციკლოპედია, ტ. 7, ხს. 186-187, ქართი, 1984 წანა
